بررسی اثر ویتامین A روی رده سلولی A2780/CP (سرطان تخمدان مقاوم به داروی شیمی درمانی سیس پلاتین)

چکیده

مقدمه: سرطان بعد از بیماری های قلبی- عروقی دومین عامل مرگ و میر در سراسر جهان می‌باشد. سرطان تخمدان (OC) با 46 درصد بقای 5 ساله پس از تشخیص، پنجمین علت شایع مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان و کشنده ترین بیماری های زنان است. سرطان تخمدان اپیتلیال سروزی با درجه بالا (HGSOC) شایع ترین هیستوتایپ است. معمولاً بیماران مبتلا به OC در هنگام تشخیص، بیماری پیشرفته دارند که با کارسینوز منتشر در قسمت تحتانی، متوسط ​​و فوقانی شکم همراه است. عوامل ژنتیکی، سن، استفاده از هورمون درمانی پس از یائسگی، ناباروری و چاقی از جمله عوامل متعددی هستند که می‌توانند خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهند. درمان سرطان تخمدان پیشرفته مدت‌هاست که به صورت ترکیبی از جراحی و شیمی‌درمانی بوده است. یکی از داروهای مؤثر در درمان سرطان تخمدان سیس پلاتین می‌باشد که با ایجاد تداخل در مسیرهای آپوپتوز باعث ایجاد سمیت در سلول ها می‌گردد. این دارو باعث مهار تکثیر و القا آپوپتوز در سلول های سرطانی می‌شود. رویکرد جدید برای درمان سرطان‌‌ها با ویتامین‌ها به ویژه، ویتامین A با نقش تنظیمی خود در رشد و تمایز سلولی، که چندین مسیر سیگنالینگ مرتبط با سرطان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و اخیراً اثرات ضد سرطانی آنها به طور قابل توجهی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، مرتبط است. هم‌افزایی بین ویتامین‌ها و درمان‌های مرسوم، مسیرهای امیدوارکننده ای را برای درمان های مؤثرتر فراهم می‌کند. با توجه به موارد فوق مطالعه حاضر برآن است که با توجه به اثرات متنوع ویتامین‌ها بر سلول‌های سرطانی و کاهش مرگ و میر ناشی از آنها، اثر ویتامین A را روی رده سلولی A2780/CPسرطان تخمدان مقاوم به داروی سیس پلاتین مورد بررسی قرار دهد. مواد و روش ها : زیستایی سلول های حساس به داروی شیمی درمانی سیس پلاتین( A2780) و رده سلولی مقاوم به داروی شیمی درمانی سیس پلاتین (A2780 cp ) پس از تیمار با غلظت های مختلف ویتامین A ( 0,2,4,8,12,16میکرومولار ) و داروی شیمی درمانی سیس پلاتین به تنهایی (0,10,20,40,60,80,100 میکرومولار) به مدت ۲۴ و ۴۸ ساعت توسط آزمون MTT مورد مطالعه قرار گرفتند. در مرحله بعد، تست MTT برای رده سلول های A2780 و A2780cp که با غلظت 16 میکرومولار ویتامین A و غلظت های مختلفی از سیس پلاتین (0,10,20,40,60,80,100 میکرومولار) به مدت ۲۴ و ۴۸ ساعت تیمار شده بودند، انجام شد. در نهایت, مرگ سلولی رده های سلولی مورد بررسی با استفاده از روش فلوسایتومتری مورد بررسی قرار گرفت.پس از استخراج RNA و سنتز cDNA، برای تعیین سازوکار مولکولی آپوپتوز توسط ویتامین A به همراه سیس پلاتین،  بیان ژن‌های XIAP و survivin با استفاده از روشtime-PCR Real مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج: داده های آزمایش نشان داد ویتامینA  باعث از بین رفتن سلول های سرطان تخمدان مقاوم به داروی شیمی درمانی سیس پلاتین و کاهش معنادار مقاومت این سلول‌ها نسبت به داروی شیمی درمانی سیس پلاتین می شود  ( 005<P). هم چنین، یافته ها نشان داد که درصد بقا سلول های سرطانی A2780cp و رده سلولی A2780 درمان شده با ویتامین A در غلظت 16میکرومولار در مدت زمان ۴۸ ساعت بیشترین کاهش را نشان داده است. نتایج فلوسایتومتری نیز نشان داد که سطح آپوپتوز ایجاد شده در غلظت 16 میکرومولار ویتامینA  در ترکیب با سیس پلاتین افزایش معنا داری داشته است ( 005<P). هم چنین، نتایج حاصل PCR- time Real نشان داد که بیان ژن‌های XIAP و Survivin پس از تیمار سلول های سرطان تخمدان مقاوم به داروی سیس پلاتین با ویتامین A به صورت معنا داری تغییر می یابند. نتیجه گیری : با توجه به شیوع بالای سرطان تخمدان در بین زنان، معمولاً از داروی سیس پلاتین برای درمان این بیماران استفاده می شود. اما پس از چند مرحله استفاده از این دارو، سلول های سرطانی نسبت به این دارو مقاوم می‌شوند. بنابراین استفاده از ویتامین A در ترکیب با داروی شیمی درمانی سیس پلاتین می تواند جهت از بین بردن مقاومت دارویی استفاده شود که تاکنون اثر ویتامینA  روی مقاومت دارویی در سرطان تخمدان مورد بررسی قرا نگرفته است.