جایگاه ساختمان خاک در حفظ آب باران در نواحی نیمه‌خشک
Keywords:
نفوذپذیری خاک, پایداری خاکدانه‌ها, کاهش شخم, پوشش گیاهی, ماده آلیAbstract
در کشاورزی دیم که به بارندگی طبیعی وابسته است، آب نقش کلیدی در تعیین میزان تولید محصولات ایفا می‌کند. این پژوهش به بررسی جایگاه ساختمان خاک در حفظ آب باران در نواحی نیمه‌خشک انجام گرفت. آزمایش در سه عرصه تحت دو نوع کاربری (مرتع و کشتزار) با خاک مختلف (لوم رسی، لوم رس سیلتی، لوم رس شنی، لوم شنی و شن لومی) انجام شد. نتایج نشان داد که خاک‌های لوم رسی با ظرفیت نگهداری آب باران (00018/0)، بیشترین قابلیت را در جذب و نگهداری رطوبت از خود نشان می‌دهند. در مقابل، خاک‌های شن لومی با ظرفیت (00014/0)، کمترین توانایی را در جذب و نگهداری رطوبت دارند. کاهش اندازه خاکدانه‌ها منجر به کاهش تخلخل و افزایش تراکم خاک می‌شود. این امر، هدایت هیدرولیکی اشباع خاک را کاهش داده و نفوذپذیری خاک کاهش می‌یابد. در نتیجه ذخیره آب باران در خاک کاهش می‌یابد.
Downloads
References
1. Hu, J., Wu, Y., Wang, L., Sun, P., Zhao, F., Jin, Z., Wang, Y., Qiu, L., and Lian, Y. (2021). Impacts of land-use conversions on the water cycle in a typical watershed in the southern Chinese Loess Plateau. Journal of Hydrology, 593, 125741. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2020.125741
2. Li, J. and Zhou, Z. X. (2015). Coupled analysis on landscape pattern and hydrological processes in Yanhe watershed of China. Science of The Total Environment, 505, 927–938. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2014.10.068
3. Guo, L., Liu, Y., Wu, G.-L., Huang, Z., Cui, Z., Cheng, Z., Zhang, R.-Q., Tian, F.-P., and He, H. (2019). Preferential water flow: Influence of alfalfa (Medicago sativa L.) decayed root channels on soil water infiltration. Journal of Hydrology, 578, 124019.
4. Wu, G.-L., Yang, Z., Cui, Z., Liu, Y., Fang, N.-F., and Shi, Z.-H. (2016). Mixed artificial grasslands with more roots improved mine soil infiltration capacity. Journal of Hydrology, 535, 54–60.
5. Basset, C., Abou Najm, M., Ghezzehei, T., Hao, X., and Daccache, A. (2023). How does soil structure affect water infiltration? A meta-data systematic review. Soil and Tillage Research, 226, 105577.
6. Nunes, M. R., Karlen, D. L., and Moorman, T. B. (2020). Tillage intensity effects on soil structure indicators—A US meta-analysis. Sustainability, 12(5), 2071.
7. Zhou, L., Monreal, C. M., Xu, S., McLaughlin, N. B., Zhang, H., Hao, G., and Liu, J. (2019). Effect of bentonite-humic acid application on the improvement of soil structure and maize yield in a sandy soil of a semi-arid region. Geoderma, 338, 269–280. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.geoderma.2018.12.014
8. Wang, C., Zhao, C., Xu, Z., Wang, Y., and Peng, H. (2013). Effect of vegetation on soil water retention and storage in a semi-arid alpine forest catchment. Journal of Arid Land, 5, 207–219.
9. Vaezi, A. R. and Bahrami, H. A. (2014). Relationship between soil productivity and erodibility in rainfed wheat lands in northwestern Iran. Journal of Agricultural Science and Technology, 16(6), 1455–1466.
10. Cerdà, A. (2000). Aggregate stability against water forces under different climates on agriculture land and scrubland in southern Bolivia. Soil and Tillage Research, 57(3), 159–166.
11. Rhoades, J. D. (1982). Soluble salts. Methods of Soil Analysis: Part 2 Chemical and Microbiological Properties, 9, 167–179.
12. Eze, S., Dougill, A. J., Banwart, S. A., Hermans, T. D. G., Ligowe, I. S., and Thierfelder, C. (2020). Impacts of conservation agriculture on soil structure and hydraulic properties of Malawian agricultural systems. Soil and Tillage Research, 201, 104639.
13. Wei, Y., Wu, X., Cai, C., Wang, J., Xia, J., Wang, J., Guo, Z., and Yuan, Z. (2019). Impact of erosion‐induced land degradation on rainfall infiltration in different types of soils under field simulation. Land Degradation & Development, 30(14), 1751–1764.
14. ضیائی، خ. اسمعلی، ا. مصطفی‌زا داده، ر. گلشن، م. (1400). ارزیابی سناریوهای بهینه تغییر کاربری اراضی و تأثیر آن بر واکنش هیدرولوژیک جریان در حوضه آبریز اهل ایمان. هیدروژئومورفولوژی.
15. Bocharnikov, V. S., Kozinskaya, O. V, Denisova, M. A., Bocharnikova, O. V, Repenko, T. V, and Pustovalov, E. V. (2022). Effect of the structure of artificial rain on the soil. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 965(1), 12008.
16. Saha, D., and Kukal, S. S. (2015). Soil structural stability and water retention characteristics under different land uses of degraded lower Himalayas of North‐West India. Land Degradation & Development, 26(3), 263–271.
