کاربرد گیاهان دارویی در مدیریت تنش گرمایی و بهبود شاخص های تولیدی جوجه های گوشتی ، یک مطالعه مروری
Keywords:
تنش گرمایی, جوجه های گوشتی, گیاهان دارویی, استرس اکسیداتیوAbstract
تنش گرمایی به عنوان یک چالش جدی در پرورش جوجه های گوشتی، عملکرد رشد، سلامت و کیفیت محصولات را تحت تأثیر قرار میدهد. این پدیم با تحریک استرس اکسیداتیو، کاهش مصرف خوراک و اختلال در متابولیسم، موجب کاهش وزن، افزایش چربی بطنی و افت کیفیت گوشت میشود. پژوهش ها نشان میدهند که افزودن گیاهان دارویی با خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی مانند سیر، آویشن، رزماری و زردچوبه به جیره غذایی، میتواند اثرات منفی گرما را کاهش دهد. این ترکیبات با افزایش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی (مانند SOD و GPx)، کاهش مالوندیآلدئید در عضلات و بهبود پاسخ ایمنی، سلامت پرنده و کیفیت گوشت را ارتقا میدهند. بهعنوان مثال، ترکیب زردچوبه و دارچین در مطالعات، پراکسیداسیون لیپیدی را بهتر از مصرف تک گانه کنترل کرده است. با این حال، تفاوت در دوز مؤثر، اثرات متقابل ترکیبات گیاهی با ویتامین ها (مانند C و E) و چالشهای پذیرش صنعتی در نژادهای اصلاح شده، نیازمند پژوهشهای بیشتر است. ادغام راهکارهای تغذیهای (استفاده از گیاهان و ویتامینها)، مدیریتی (سیستم های خنک کننده) و ژنتیکی (نژادهای مقاوم) بهعنوان یک استراتژی جامع، پتانسیل بالایی برای کاهش تأثیرات تنش گرمایی و بهبود پایدار صنعت طیور دارد.
Downloads
References
1. امیری، م.، و رضوی، ا. (۱۳۹۵). تأثیر عصاره تشنه‌داری بر عملکرد رشد و پاسخ ایمنی جوجه‌های گوشتی تحت تنش گرمایی. مجله تحقیقات طیور ایران، ۱۲(۳)، ۴۵-۵۶.
2. رحیمی، ع.، محمدی، ر.، و حسینی، س. (۱۴۰۰). بررسی اثرات تنش گرمایی بر کیفیت گوشت و فراسنجه‌های خونی در جوجه‌های گوشتی. نشریه علوم دامی ایران، ۲۵(۱)، ۳۲-۴۱.
3. شریعتی، ف.، کریمی، م.، و موسوی، ح. (۱۴۰۲). هم‌افزایی ویتامین C و زنیان در بهبود کیفیت گوشت طیور تحت تنش حرارتی. مجله پژوهشهای تغذیه دام و طیور، ۱۸(۴)، ۸۸-۱۰۲.
4. فتحی، ن.، و نجفی، ع. (۱۴۰۰). ارزیابی اثر عصاره رزماری بر عملکرد رشد و کیفیت لاشه جوجه‌های گوشتی تحت تنش گرمایی. نشریه علوم طیور، ۱۵(۳)، ۱۲۳-۱۳۵.
5. کاظمی، ا.، و صفری، م. (۱۳۹۸). تغییرات متابولیکی ناشی از تنش گرمایی در جوجه‌های گوشتی. مجله تحقیقات دامپزشکی، ۲۲(۴)، ۵۵-۶۷.
6. مرادی، ح.، و سلطانی، ر. (۱۳۹۶). تأثیر عرق بهار نارنج و نعناع بر چربی بطنی و سیستم ایمنی جوجه‌های گوشتی. مجله علوم تغذیه دام، ۱۴(۲)، ۳۴-۴۵.
7. موسوی، س.، رضایی، م.، و تقوی، ا. (۱۴۰۱). ارتباط استرس اکسیداتیو با کاهش ظرفیت نگهداری آب در گوشت طیور. نشریه فیزیولوژی طیور، ۷(۱)، ۲۲-۳۳.
8. نوروزی، ب.، و احمدی، ک. (۱۳۹۹). گیاهان دارویی بهعنوان راهکاری طبیعی در مدیریت تنش گرمایی طیور. مجله تولیدات دامی، ۳۰(۴)، ۱۰۵-۱۱۷.
9. یزدانی، م.، و محمودی، ع. (۱۴۰۰). مقایسه تأثیر گیاهان کلپوره، بومادران و نعناع بر سلامت روده و عملکرد جوجه‌های گوشتی. مجله پژوهشی دامپزشکی ایران، ۱۹(۳)، ۶۰-۷۲.
10. Abbasian, M., Sahafi, H., & Mirakzehi, M. T. (2015). The effect of thyme extract on performance and immune response of broiler chickens under heat stress. Iranian Journal of Applied Animal Science, 5(2), 357-362.
11. Azad, M. A. K., Kikusato, M., Zulkifli, I., & Toyomizu, M. (2010). Effect of chronic heat stress on performance and oxidative damage in different strains of chickens. Journal of Poultry Science, 47(4), 333-337.
12. Azimi, M., & Jahanian, R. (2016). Effects of dietary peppermint (Mentha piperita) essential oil on performance, digestibility, immune responses, and antioxidant status of broiler chicks. Poultry Science, 95(7), 1553-1560.
13. Habibi, R., Sadeghi, G., & Karimi, A. (2014). Effect of psyllium hull and thyme extract on performance, intestinal microbial population, jejunal morphology, and immune response of broiler chickens reared under heat stress. Livestock Science, 164, 57-63.
14. Hosseini-Mansoub, N., Bahrami, S., Ebrahimnezhad, Y., & Nazer Adl, K. (2011). Effect of mint (Mentha piperita) on performance and carcass characteristics in broiler chickens. Annals of Biological Research, 2(6), 453-460.
15. NOBAKHT, A., FAZI, M., & SAFAMEHR, A.R.. (2013). EFFECTS OF USING DIFFERENT LEVELS OF CHICORY (CICHORIUM INTYBUS L.) MEDICINAL PLANT ON PERFORMANCE OF BROILERS AND LAYING HENS. ANIMAL SCIENCE RESEARCHES (FACULTY OF AGRICULTURE, UNIVERSITY OF TABRIZ), 23(1 ), 1-13. SID. https://sid.ir/paper/147506/en
16. Safavinia, L., Mazhari, M., Esmaeilipour, A., Ziaei, N., and Domari, H. (1400). Studying the effect of diets containing vitamin C and different levels of agarwood seed powder on growth performance, blood metabolites, carcass characteristics and meat quality in broiler chickens under heat stress.
17. Vahid Khosravi, Amir Hossein Mahdavi , Hamid Reza Rahmani, Ahmad Riasi, (2019). The Effect of Different Levels of Zataria multiflora and Salvia officinalis Medicinal Plants’ Powder, Their Mixture and Probiotic on Egg Quality Traits, Blood Biochemical Parameters and Liver Histomorphological Changes in Laying Hens, Animal Sciences Journal, 32(124), 41-58. magiran.com/p2069406
18. Wasti S, Sah N, Mishra B. Impact of Heat Stress on Poultry Health and Performances, and Potential Mitigation Strategies. Animals (Basel). 2020 Jul 24;10(8):1266. doi: 10.3390/ani10081266. PMID: 32722335; PMCID: PMC7460371.
19. Zeferino, C., Komiyama, C., Pelícia, V., Fascina, V., Aoyagi, M., Coutinho, L., Sartori, J., & Moura, A. (2016). Carcass and meat quality traits of chickens fed diets concurrently supplemented with vitamins C and E under constant heat stress.. Animal : an international journal of animal bioscience, 10 1, 163-71 . https://doi.org/10.1017/S1751731115001998.
20. Kaya, H. (2023). The Effects of Hawthorn (Crataegus oxyacantha) Fruit Extract on Performance, Carcass and Some Serum Parameters of Broilers Reared Under Heat-Stress Conditions[2]. Indian Journal of Animal Research. https://doi.org/10.18805/ijar.bf-1657.
21. Mahasneh ZMH, Abuajamieh M, Abdelqader A, Al-Qaisi M, Abedal-Majed MA, Al-Tamimi H, Zakaria H, Al-Fataftah AA. The effects of Artemisia Sieberi, Achillea Fragrantissima, and Olea Europaea leaves on the performance and physiological parameters in heat-stressed broiler chickens. Front Vet Sci. 2024 Jun 17;11:1410580. doi: 10.3389/fvets.2024.1410580. PMID: 38952804; PMCID: PMC11215149.
22. Baghban Kanani, P. , Daneshyar, M. , Aliakbarlu, J. and Hamian, F. (2017). Effect of dietary turmeric and cinnamon powders on meat quality and lipid peroxidation of broiler chicken under heat stress condition. Veterinary Research Forum, 8(2), 163-169.
