بررسی تطبیقی جایگاه و اهمیت «سفر» در قرآن و عهدین (مطالعه موردی سفرهای حضرت موسی)

Abstract

زیست عملی پیامبران به‌عنوان الگوهایی الهی برای هدایت مردم همواره موردتوجه بوده است. از جمله جنبه‌های مهم زیست عملی می‌توان به مقوله «سفر» اشاره کرد. سفر به معنای هرگونه طی مسافت و جابه‌جایی با انگیزه‌های مختلف است. یکی از جنبه‌های مهم زندگی انبیاء سفرهای سرنوشت‌سازی است که داشته‌اند؛ این سفرها گاه به‌فرمان الهی بوده وگاه خودخواسته صورت گرفته است. حضرت موسی(ع) یکی از پیامبران اولوالعزم است که هم در قرآن و هم در تورات زوایای گوناگون زندگی ایشان ازجمله سفرهایی که داشته است به‌تصویر کشیده‌ شده است. این پژوهش سعی بر آن دارد تا با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به این پرسش بپردازد که سفرهای موسی(ع) در قرآن و تورات تا چه اندازه موردتوجه واقع‌شده است؟ چه جزئیاتی از این سفرها بیان‌شده؛ این جزئیات تا چه حد به هم شبیه است و چه تفاوت‌هایی دارد؟ واکاوی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که هم قرآن و هم تورات به مسئله سفرهای موسی(ع) ورود پیداکرده و از وقوع اتفاقاتی مهم در طول این سفرها خبر می‌دهند؛ یعنی در اصل نقل موضوع مشترک بوده و تفاوت‌ها صرفاً در جزئیات است. در خصوص سفر به همراه خضر به‌صورت جزئی و کلی اختلافاتی دیده می‌شود.