باز شناسی نقش نیلوفر آبی(لوتوس) در معماری معناگرا در کشورهای شرق
Keywords:
نیلوفر آبی, لوتوس, معماری معناگراAbstract
نیلوفر آبی (لوتوس) به‌عنوان یک نماد فرهنگی و معنوی در کشورهای شرق، به ویژه در فرهنگ‌های آسیایی، دارای اهمیت ویژه‌ای است. این مقاله به بررسی نقش نیلوفر آبی در معماری معناگرا می‌پردازد. نیلوفر آبی، که در ایران باستان اهمیت ویژه‌ای داشته و با نام‌های لاله مردابی و لوتوس نیز شناخته می‌شود، در هنر، ادبیات و معماری به عنوان نمادهایی از پاکی، روشنایی، تولد دوباره و تعالی روحانی مطرح است. این گل در تمدن‌های شرقی به عنوان نماد باروری، قدرت، حمایت از موجودات زنده، صلح، زیبایی و عشق شناخته می‌شود و به همین دلیل در معماری معناگرا جایگاه ویژه‌ای دارد. هدف این پژوهش، کاوش در نقش و جایگاه نیلوفر آبی از منظر معماری معناگرایانه است.. نیلوفر آبی به‌عنوان نمادی از پاکی و تجدید حیات، در طراحی فضاهای مذهبی و عمومی به کار می‌رود و به ایجاد حس آرامش و تأمل کمک می‌کند. نمونه‌های متعددی از معماری وجود دارد که نیلوفر آبی در آن‌ها به‌کار رفته است، از جمله معابد بودایی و هندو و باغ‌های سنتی ایرانی. در این مقاله سعی شده با تکیه‌بر مطالعات کتابخانه‌ای ،و تحلیل نقش لوتوس در معماری و همچنین به ارائه نمونه‌های تصویری پرداخته و سپس به نقش لوتوس در معماری و سپس به تحلیل مفهوم نقش لوتوس در معماری معناگرا و تأثیر بسزای آن بر ذهن و ناخودآگاه بشر پرداخته‌ایم.
Downloads
References
1-حیدرنتاج، وحید، و مقصودی، میترا. (1398). مقایسه‌ی تطبیقی مضامین مشترک گیاهان مقدس در نقش‌مایه‌های گیاهی معماری پیش از اسلام ایران و آرایه‌های معماری دوران اسلامی (با تأکید بر دوره‌ی امویان و عباسیان). باغ نظر، 16(71 )، 35-50.
2-صالحی مژده نظری، فائزه. (1389). گل نیلوفر آبی در مکتب نقاشی گورکانی. نقش‌مایه، 3(5)، 53-60.
3- یا حقی ،محمد جعفر،(1389)فرهنگ اساطير و داستان واره ها در ادبياتی فارسي . چاپ سوم. تهران: نشر معاصر.
4-غلامپوردرزی، فاطمه، و علی اسماعیلی، عبدالله. (1399). نمادینگی نیلوفر آبی, مضمون مشترک در پهنه‌ی جغرافیای فرهنگی عصر هخامنشی و ساسانی. مطالعات زبان فارسی (شفای دل)، 3(5 )، 169-187
5-محمودی زیرابی، رومینا، و معقولی، نادیا. (1400). مطالعه نقوش برجسته گیاهان اسطوره‌ای در گچ‌بری دوره‌ی ساسانیان با تمرکز بر کاخ تیسفون. کنفرانس بین‌المللی زبان، ادبیات، تاریخ و تمدن.
6-فرقدان، عاطفه، و هوشیار، مهران. (1389). بررسی تطبیقی مفاهیم گل نیلوفر آبی در ایران, هند و مصر. نقش‌مایه، 3(6)، 49-58.
نقش گل نیلوفر در ایران باستان، نقش گل نیلوفر در ایران باستان 7-حسن‌پور،شهلا،کامرانی فر،احمد (1396)،
8-رضی، هاشم، ( 1371 )، آئین مهر، چاپ اول، تهران، بهجت
9-گرگورویچ الکونین، والدیمیر، (1350). تمدّن ایران ساسانی، ترجمه اهل رضا، چاپ اوّل، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
10-کوپر، جی. سی(1386). فرهنگ مصوّر نمادهای سنتی، ترجمه کرباسیان، چاپ دوّم، تهران: فرهنگ نشر نو
هال، جیمز،(1389). فرهنگ‌نگارهای نماد در هنر شرق و غرب، ترجمه بهزادی، چاپ چهارم، تهران: فرهنگ معاصر
11-گربران، آلن ،شووالیه، ژان، - م. (1385).فرهنگ نمادها: اساطیر، رویاها، رسوم و.../ ژان شوالیه، آلن گربران؛ ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی؛ ویراستار علیرضا سیداحمدیان.
12-مقدّم، محمّد، (1388)، جستار دربارۀ مهر و ناهید، تهران: هیرمند.
13-شفیعی ،طاهره،نیلوفر آبی و اسطوره‌هایش . (1399). برگرفته از https://B2n.ir/a04898
14-غلامپور درزی, فاطمه, علی اسماعیلی, عبداله. (1399). نمادینگی نیلوفر آبی، مضمون مشترک در پهنۀ جغرافیای فرهنگی عصر هخامنشی و ساسانی. مطالعات زبان فارسی
15-عظیم، سیده فاطمه (1389). انعکاس معانی منبعث از جهان بینی اسلامی در طراحی معماری، فصلنامه شهر ایرانی اسلامی.
16-زومتور، پیتر(1394). رهیافت پدیدارشناسی در اندیشه زومتور.
17- Palczewski, Catherine, and Ice, Richard, and Fritch, John, (2012), Rhetoric in Civic Life. Pennsylvania: Strata Publishing, Inc.
18- Womack, Mari, (2005), Symbols and Meaning: A Concise Introduction, California: AltaMira Press.
