بررسی جایگاه حیوانات در روایت­پردازی صادق هدایت: مطالعه­ی تحلیلی

Abstract

پیوندی که میان انسان و حیوانات در طول تاریخ دیرینه­ی زیست انسان­ها وجود داشته، ارتباطی پیوسته و معنادار ایجاد کرده است که استفاده از حیوانات در آثار ادبی می­تواند به نوعی نمود آن قلمداد شود. صادق هدایت بدون تردید نخستین نویسنده معاصر ایرانی است که در ابعاد وسیعی به محیط زیست و حیوانات توجه بسیار داشت. حیوانات در آثار هدایت به شیوه­های مختلفی حضور دارند که غالباً به عنوان شخصیتی واحد، نماد، استعاره یا تمثیلی از مفاهیم اجتماعی و فرهنگی موجودیت خود را به رخ می­کشند. حضور فراوان و متنوع حیوانات در آثار روایی هدایت و آثار ترجمه­ شده­ی او روشن می­دارد که حیوانات نقش مهمی در نظر او دارند. در مجموع می­توان اذعان داشت که اهمیت حیوانات در نظر صادق هدایت، امری ریشه­ای است که خاستگاه­های تاریخی و عمیقی دارد و و به نوعی می­توان هدایت را «وکیل مدافع حیوانات» در برابر انسان­های ظالم دانست که می­کوشد در آثار خود از حق و حقوق حیوانات دفاع کند و مخاطبانش را به سمت آسیب نرساندن به حیوانات و گیاه­خواری سوق بدهد.